Egzama: Nedir, Nasıl Beslenilmelidir?

• 15 Mart 2025

Egzama: Nedir, Nasıl Beslenilmelidir?

Cildiniz sık sık kuruyor, kaşınıyor veya pul pul dökülüyor mu? Bu belirtiler egzamanın işareti olabilir. Egzama, birçok insanın hayatını olumsuz etkileyen bir cilt rahatsızlığıdır. Kaşıntı, kızarıklık ve tahriş gibi belirtilerle kendini gösterir. Peki, egzama neden ortaya çıkar? Hangi besinler cildi yatıştırırken, hangileri şikayetleri artırır?

Egzama Nedir?

Egzama, ciltte kuruluk, kaşıntı, kızarıklık ve iltihaplanmaya yol açan kronik bir deri hastalığıdır. Atopik dermatit en yaygın egzama türüdür. Ancak seboreik dermatit ve kontakt dermatit gibi farklı türleri de vardır.

Egzama, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkmaktadır. Genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve beslenme şekli hastalığın şiddetini belirleyebilmektedir. Bulaşıcı değildir ancak yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilmektedir.

Egzamanın Belirtileri Nelerdir?

Belirtileri kişiden kişiye değişebilmektedir. Ancak yaygın belirtiler aşağıdaki gibidir:

• Ciltte aşırı kuruluk
• Kaşıntı ve tahriş
• Kızarıklık ve şişlik
• Ciltte kabuklanma veya çatlaklar
• Sıvı dolu kabarcıklar
• Cilt yüzeyinde kalınlaşma

Bu belirtiler mevsimsel değişiklikler, stres ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak artabilmekte veya azalabilmektedir.

Egzama Neden Ortaya Çıkar?

Egzamanın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak bazı faktörler hastalığı tetikleyebilmektedir. Bu faktörler aşağıdaki gibidir:

• Bağışıklık Sisteminin Aşırı Tepkisi: Bağışıklık sistemi, zararsız maddelere karşı aşırı reaksiyon göstermektedir.
• Genetik Yatkınlık: Ailede egzama geçmişi varsa risk daha yüksek olabilmektedir.
• Çevresel Faktörler: Hava değişimleri, deterjanlar ve parfümler cildi tahriş edebilmektedir.
• Stres: Yoğun stres, cilt reaksiyonlarını artırabilmektedir.
• Beslenme: Bazı yiyecekler semptomları kötüleştirebilmektedir.

Egzamayı Kötüleştiren Besinler

Bazı besinler, bağışıklık sistemini tetikleyerek egzamanın belirtilerini artırabilmektedir. Bu nedenle hastaların bazı gıdalardan kaçınması önerilmektedir. Bu gıdalar aşağıdaki gibidir:

• Süt ve Süt Ürünleri: Laktoz ve süt proteinleri, bazı kişilerde alevlenmelere sebep olabilmektedir.
• Şeker ve İşlenmiş gıdalar: Rafine şeker, iltihabı artırabilmekte ve cildi olumsuz etkileyebilmektedir.
• Glüten İçeren Tahıllar: Buğday ve arpa gibi tahıllar, hassas kişilerde reaksiyona yol açabilmektedir.
• Yüksek Histamin İçeren Gıdalar: Fermente ürünler, domates, çikolata ve bazı peynirler histamin açısından zengindir.
• Fındık ve Kabuklu Deniz Ürünleri: Alerjik reaksiyonları tetikleyerek şikayetleri artırabilmektedir.

Bu besinlerden uzak durmak, egzama semptomlarının azalmasına yardımcı olabilmektedir.

Egzama İçin Faydalı Besinler

Egzama tedavisinde beslenme çok önemlidir. Doğru gıdalar, cildin nem dengesini koruyarak iltihabı azaltabilmektedir.

• Omega-3 Açısından Zengin Besinler: Somon, keten tohumu ve ceviz, cilt sağlığını desteklemektedir.
• Bol Su Tüketimi: Su, cildin nem dengesini korumaya yardımcı olmaktadır.
• Yeşil Yapraklı Sebzeler: Ispanak, brokoli ve lahana, antioksidanlar açısından zengindir.
• Zeytinyağı ve Hindistan Cevizi Yağı: Cildi nemlendirerek semptomları hafifletebilmektedir.
• Probiyotikler: Yoğurt ve kefir gibi probiyotikler, bağırsak sağlığını destekleyerek bağışıklık sistemini güçlendirebilmektedir.

Bu besinleri düzenli olarak tüketmek, egzamanın kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

Egzama ve Bağırsak Sağlığı Arasındaki Bağlantı

Bağırsak sağlığı, cilt sağlığını doğrudan etkileyebilmektedir. Sağlıksız bir bağırsak florası, bağışıklık sistemini zayıflatarak egzamanın belirtilerini artırabilmektedir.

Probiyotikler, bağırsaktaki faydalı bakterileri destekleyerek bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olabilmektedir. Fermente gıdalar, lif açısından zengin sebzeler ve sağlıklı yağlar bağırsak sağlığını destekleyerek egzamanın kontrol altına alınmasını sağlayabilmektedir.