Kabızlık: Nedir, Neden Olur, Nasıl Geçer?

• 20 Haziran 2023

Kabızlık: Nedir, Neden Olur, Nasıl Geçer?

Kabızlık, sindirim sistemi sorunlarından biridir ve çoğu insanın yaşamında en az bir kez deneyimlediği yaygın bir durumdur. Genellikle, haftada üç kez ya da daha az sıklıkla dışkılama, dışkılamanın zor veya acı verici olması, dışkının sert ve küçük olması gibi belirtilerle karakterizedir. Kabızlık; yaşam tarzı, beslenme, ilaç kullanımı veya bazı sağlık sorunları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu durumun tedavisi de çoğu zaman yaşam tarzı değişiklikleri, diyet değişiklikleri ve bazen ilaç kullanımını içeren basit yöntemlerle yapılabilmektedir.

Kabızlık Nedir?

Kabızlık, bağırsak hareketlerinin düzensizleşmesi ve dışkının sindirim sistemi boyunca yavaş ilerlemesi sonucu ortaya çıkan bir sindirim sorunudur. Kişinin dışkılamada güçlük çekmesi, sık sık tuvalete gitme isteğinin olmaması veya dışkının sert ve kuru olması gibi belirtilerle kendini göstermektedir.

Kabızlık Neden Olur?

Kabızlık, birçok farklı faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bunlar arasında;

• Düşük lifli beslenme
• Yetersiz su tüketimi
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Stres
• İlaçlar
• Hormonal değişiklikler
• Bazı sağlık sorunları yer almaktadır.

Ayrıca, yaşlılık, gebelik ve bazı sindirim sistemi hastalıkları da kabızlığa neden olabilmektedir.

Kabızlığın Belirtileri Nelerdir?

Kabızlık belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Dışkılama güçlüğü ve düzensizlik
• Karın ağrısı ve rahatsızlık hissi
• Gaz ve şişkinlik
• İshal ve kabızlık arasında gidip gelme
• Dışkının sert, kuru veya küçük parçalar halinde olması

Kabızlık Nasıl Geçer?

Genellikle evde uygulanabilen yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Bu yöntemler aşağıdaki gibidir:

• Lif takviyesi: Lif açısından zengin gıdalar veya lif takviyeleri kullanarak bağırsak hareketlerini düzenlemek mümkündür.
• Su tüketimi: Yeterli miktarda su içmek, dışkının yumuşamasına ve bağırsakların düzgün çalışmasına yardımcı olmaktadır.
• Hareket etmek: Düzenli egzersiz yapmak, bağırsak hareketlerini artırır ve kabızlığı gidermede etkili olabilmektedir.
• Laksatifler: Eğer yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmazsa, doktorunuz laksatif ilaçlar önerebilmektedir. Ancak bu ilaçların uzun süreli kullanımı bağırsak hareketlerinin doğal düzenleyicilerini etkileyebilmektedir. Bu nedenle laksatiflerin uzun süreli kullanımı önerilmemektedir.

Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Kabızlığı doğal yollarla gidermek isteyenler için bazı etkili yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler;

• Lifli gıdalar: Sebzeler, meyveler, kepekli tahıllar ve baklagiller gibi lif açısından zengin gıdalar bağırsakları harekete geçirmektedir.
• Probiyotikler: Probiyotik içeren yoğurt ve fermente gıdalar, bağırsak sağlığını iyileştirerek kabızlığı azaltabilmektedir.
• Bitki çayları: Kimyon, rezene, nane veya papatya gibi bitki çayları sindirim sistemi için rahatlatıcı etkilere sahiptir.
• Hurma: Hurma, içeriğindeki yüksek lif miktarı sayesinde kabızlık sorununu gidermeye yardımcı olmaktadır. Ayrıca, bağırsak hareketlerini düzenleyen sorbitol adlı bir şeker içermektedir.
• Zeytinyağı: Zeytinyağı, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olan bir yağdır. Dolayısıyla kabızlık sorunu yaşayanlar, yemeklerine birkaç damla zeytinyağı ekleyerek bu sorunu gidermeye çalışabilirler.

Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Bebeklerde kabızlığa iyi gelen bazı yöntemler şunlardır:

• Su: Bebeklerin vücudu suya ihtiyaç duyar. Bu nedenle, bebeğinizin yeterince su içtiğinden emin olun.
• Diyet: Bebeklerin diyetleri, süt ile beslendikleri ilk aylarda anahtar rol oynar. Anne sütü veya formül kullanıyorsanız, bebeğinizin yeterince sıvı ve lif almasını sağlayın.
• Karın masajı: Bebeğinizin karın bölgesinde hafifçe masaj yapmak, kabızlık sorununu hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Bacak egzersizleri: Bebeğinizi sırtüstü yatırın ve bacaklarını hafifçe kaldırarak bükün.
• Doktorunuza danışın: Bebeğinizin kabızlığı devam ederse, doktorunuza danışın.

Çocuklarda Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Çocuklarda kabızlığı gidermek için birkaç evde uygulanabilecek yöntem bulunmaktadır. Öncelikle, çocuklara yeterli miktarda sıvı tüketmeleri öğütlenmelidir. Sıvı alımının artırılması, dışkının daha yumuşak olmasını sağlar ve kabızlığın önlenmesine yardımcı olur.

Beslenme de önemli bir rol oynamaktadır. Çocukların lifli gıdalar tüketmesi gerekmektedir. Bu gıdalar arasında meyve, sebze, kepekli tahıllar ve kuru baklagiller yer almaktadır. Ayrıca, çocukların düzenli olarak yemek yemeleri ve öğün atlamamaları da kabızlığı önleyebilir.

Bunun yanı sıra, çocukların fiziksel aktivitelerini artırmak da kabızlığı önleyebilir. Düzenli egzersiz, bağırsak hareketlerini artırarak kabızlığı önleyebilir.

Kabızlığı Önleme Yolları

Kabızlıktan korunmak için bazı basit önlemler almak önemlidir. Bu önlemler aşağıdaki gibidir:

• Lifli gıdalar tüketmek: Sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve lifli gıdalar bağırsak hareketlerini düzenlemektedir. Bu sayede kabızlığı önlemeye yardımcı olmaktadır.
• Yeterli su içmek: Vücudun düzgün bir şekilde çalışması için günlük olarak yeterli miktarda su içmek önemlidir.
• Düzenli egzersiz yapmak: Hareketsiz yaşam tarzı kabızlığı tetikleyebilmektedir. Bu nedenle düzenli egzersiz yapmak bağırsak hareketlerini teşvik etmektedir.
• Tuvalet ihtiyacını ertelememek: Tuvalet ihtiyacı geldiğinde ertelemeden hemen tuvalete gitmek, dışkının birikmesini önleyerek kabızlığı engelleyebilmektedir.
• Stresten kaçınmak: Stres, sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkiler yapabilmektedir. Dolayısıyla, stresi yönetmek ve gevşeme tekniklerini uygulamak kabızlığı önlemeye yardımcı olabilmektedir.
• Düzenli öğünler: Düzenli olarak sağlıklı öğünler tüketmek sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda düzenli bir tuvalet alışkanlığı oluşturmanıza da yardımcı olmaktadır.
• İşlenmiş gıdalardan kaçınmak: Yüksek yağlı ve işlenmiş gıdalar kabızlığı artırabilmektedir. Bu nedenle, sağlıklı ve dengeli bir diyet tercih edilmelidir.